Mikołajki, obchodzone 6 grudnia, to jedna z ulubionych tradycji, zwłaszcza wśród dzieci. Tego dnia w wielu krajach na całym świecie wręcza się drobne upominki, słodycze lub małe prezenty, symbolicznie nawiązujące do postaci św. Mikołaja – biskupa z Miry. Ale skąd dokładnie wzięło się to święto i jakie ma korzenie?
Święty Mikołaj – postać historyczna
Św. Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku na terenie dzisiejszej Turcji, w mieście Mira (obecnie Demre). Był biskupem znanym z niezwykłej dobroci, hojności oraz pomocy biednym i potrzebującym. Legenda głosi, że ratował ludzi z trudnych sytuacji, często potajemnie obdarowując ich pieniędzmi lub innymi darami.
Jedna z najbardziej znanych opowieści dotyczy trzech sióstr, które z powodu biedy nie mogły wyjść za mąż. Św. Mikołaj, chcąc pomóc rodzinie, wrzucił przez komin sakwy z pieniędzmi, które miały posłużyć jako posag. Podobno worki wpadły do skarpet suszących się przy kominku – stąd wywodzi się zwyczaj zawieszania skarpet na prezenty.
Rozwój tradycji Mikołajek
Po śmierci św. Mikołaja, około 6 grudnia 343 roku, zaczął być czczony jako patron dzieci, żeglarzy, kupców i ubogich. Jego kult szybko rozprzestrzenił się w całej Europie. W średniowieczu organizowano tego dnia tzw. “dziecięce biskupstwa” – zabawy, podczas których dzieci miały specjalne przywileje.
W Polsce tradycja obdarowywania dzieci 6 grudnia pojawiła się w XV wieku. Pierwotnie prezenty były skromne – głównie orzechy, jabłka czy pierniki. W niektórych regionach Polski funkcjonował zwyczaj, że “św. Mikołaj” osobiście odwiedzał dzieci, przynosząc upominki, ale czasem także rózgi dla tych mniej grzecznych.
Mikołajki dziś
Obecnie Mikołajki to przede wszystkim święto radości i wzajemnego obdarowywania się. W Polsce dzieci często znajdują prezenty pod poduszką, w butach lub skarpetach. W szkołach czy przedszkolach organizowane są również zabawy mikołajkowe, podczas których dzieci losują drobne prezenty dla kolegów.
Postać św. Mikołaja przez wieki uległa pewnym przekształceniom – w kulturze popularnej zyskał wizerunek starszego, brodatego mężczyzny w czerwonym stroju. Współczesny wygląd Mikołaja został spopularyzowany m.in. przez reklamy Coca-Coli w latach 30. XX wieku. Niemniej, pierwotna idea – dzielenie się dobrem i pomaganie innym – pozostaje sercem tej tradycji.
Symbolika Mikołajek
Mikołajki przypominają o znaczeniu hojności, empatii i troski o innych, zwłaszcza tych, którzy potrzebują pomocy. To także okazja do wspólnego świętowania i pielęgnowania rodzinnych tradycji, które łączą pokolenia.